توضیحات

" به نام حضرت دوست"

هنر رهاسازی پتانسیل خلاق:

" خلاقیت انگیزه عالی محسوب می­شود، زیرا باعث می­شود افراد به آنچه انجام می دهند، علاقه پیدا کنند. خلاقیت امکان دستیابی به همه خواسته­ها را می­دهد.

خلاقیت زندگی را سرگرم و جالب­تر می­کند."                                                     ادوارد دبونو

همه­ ی ما در زندگی و کار خود دوست داریم خلاق و نوآور باشیم. دلمان می­خواهد ایده­های جدید داشته باشیم که در زندگی آنها را به کار ببریم.

لزومی ندارد که فرد خاصی باشیم یا اینکه نویسنده، سخنران و یا یک مخترع باشیم تا خلاقیت را ارزشمند بدانیم. در هر شغلی که باشیم، خلاقیت در حکم یک طلای ناب است.

علی­رغم اهمیت برخورداری از تفکر خلاق، تعداد معدودی از افراد این مهارت را دارند.خلاقیت بخشی جدایی ناپذیر از زندگی هر شخص است. ایده­های اصلی و خلاقانه، پایه و اساس بسیاری از اختراعات در تاریخ بشری است.

اگر" برادران رایت " تصمیم می­گرفتند به چیز دیگری غیر از هواپیما، فکر کنند، آیا می توانستند به عنوان یکی از مخترعان هواپیما، شناخته شوند؟جواب این است، احتمالاً: خیر

به همین دلیل است که هر کسی باید در تلاش برای ایجاد حرکت خلاقانه، باشد. اگر شروع نکنیم و خلاقیت خودمان را پرورش ندهیم، ایده­های زیادی را در ذهن خود دفن می­کنیم. برای اینکه اولین قدم را در راه پرورش خلاقیت و نوآوری برداریم، ابتدا باید کفش­های خود را بپوشیم. در این حالت، کفش نشانه­ای از طرز فکر اولیه است یعنی باید مکانی برای تفکر انتخاب کنیم، از وسایل ارتباط جمعی دورباشیم و در سکوت بیاندیشیم.

هرکاری که افکار ما را به خلاقیت وا می­دارند، می­توانیم انجام دهیم و ذهن خود را رها کنیم. برای ایجاد خلاقیت، سعی کنیم که توجه خود را، فقط بر روی یــــک کار متمرکز کنیم و همه جوانب انجام آن کار را بسنجیم و راه حل­های خلاق انجام آن را یادداشت کنیم.

"خلاقیت به چیز خاصی بستگی ندارد فقط به اعمال ما بستگی دارد."

به یک ذهن روشن و فضای راحت و آرامش­بخش نیاز داریم که افکار خلاقانه به سراغ ما بیایند. یک قلم و چند برگ کاغذ می خواهیم که هر فکر و ایده­ی جدیدی را در آنها یادداشت کنیم. نوشتن، یکی از بهترین راههای ایجاد افکار نامشهود و تبدیل آنها به مشهورات بصری است.

هر چیزی که به ذهن خطور می­کند، را بنویسیم. همچنین، خودمان را فقط به کلمات محدود نکنیم. استفاده از نمودارها، طرح­ها و جدول های مختلف هم به ماکمک کند.

هر فکری که شروع به صحبت در مغزمان ، می­کند، را با دقت گوش داده و بر روی کاغذ بیاوریم. فرقی نمی­کند که فکرمان تا چه اندازه احمقانه، غیر قابل تصور یا نامشخص است هر فکری می تواند منجر به ایده­ای خلاق گردد.

در این مرحله می­توانیم از ایده­های دیگران نیز، الهام بگیریم ولی آنها را به اندازه کافی، تغییر بدیم، کامل گرا نباشیم و به خودمان اجازه­ی پیشرفت­های ناقص و کوچک را هم بدهیم .

دورو برمان را با افراد خلاق و هنرمند، پرکنیم، چون می­توانیم دیدگاه جدیدی بیابیم.

خلاقیت فرایندی فکری و روانی است که انرژی تازه و ارزشمند دارد. خلاقیت را می­توان با روش­های مختلف، پرورش داد.

از جمله:

1-با پرسیدن سوالات مناسب، خلاقیت را افزایش دهیم.

بخش عمده ای از خلاقیت، پرسیدن سوال مناسب است، در کتاب "سوالات را تغییر بده تا زندگی­ات تغییر کند." نوشته دکتر ماریل  آدامز به اهمیت پرسیدن سوالات مناسب  و خوب اشاره شده است.

سوالات نامناسب، فرایند تفکر خلاق را متوقف کرده ولی پرسیدن سوالات مناسب و شایسته مانند:

 " الف: ریشه­ی مشکل کجاست؟

 ب: چرا این مسئله مهم است؟

 ج :چه راه حل­هایی برای انجام آن وجود دارد؟

د: دشوارترین راه انجام آن چیست؟ و ...."

ه:آسانترین راه حل کدام است؟

باعث می شود راه حل­های متفاوت و خلاقانه تری به ذهن ما برسد.

2-محیطی خلاق ایجاد کنیم :

این موضوع را بدانیم که محیط­های منفی در هر دقیقه، هزاران ایده­ی بزرگ را می­کشند، از سویی دیگر محیطی خلاق مانند گلخانه­ای است که بذر ایده­ها پاشیده شده، جوانه می­زند و رشد می­کند.

محیط خلاق، خلاقیت را در بین افراد تشویق می­کند و باعث ایجاد حال خوب و اعتمادسازی بین افراد می­گردد، در محیطی خلاق، تمرکز برنوآوری است. در آن، تاکید زیادی بر ارائه­ی گزینه­های متفاوت وجود دارد و به رویاها و اهداف بزرگ، بها داده می­شود.

3-با افراد خلاق و مبتکر و نوآور همنشین و دوست باشیم.

اگر بدانیم که خلاقیت مسری است و تاثیر ایده­ها بر یکدیگر، بسیار زیاد است آنگاه وقت بیشتری را با افراد خلاق می­گذرانیم و از حصار خود بیرون می­آییم تا با شکستن چارچوب­ها و محدودیت­ها ، و جمع­آوری ایده های خوب و خلاق، به نوآوری و خلاقیت بیشتری برسیم .

4- عوامل کشنده خلاقیت، را از بین ببریم:

هرگونه فکر و نگرشی که ارزش تفکر خلاق را پایین می­آورد، را از بین ببریم، جملات منفی و واگویه منفی: مثل من خلاق نیستم، باید واقع بین باشم، اگر اشتباه کنم، چی ؟؟ و .... نگوییم.

ویژگیهای متفکران خلاق:

1-متفکران خلاق برای ایده­ها ارزش قائل هستند:

افراد خلاق، به ایده ها اهمیت می­دهند. آنها فقط به استعداد خود تکیه نمی­کنند، بلکه در جمع­آوری ایده­ها، بسیار منضبط هستند و سعی در جمع­آوری ایده­های مختلف دارند، آنها برای هر نظر و ایده­ای، ارزش خاصی قائل­اند.

2- متفکران خلاق، گزینه­های مختلف را بررسی می­کنند:

آلبرت انیشتن می­گوید " تخیل از دانش مهم تر است" یعنی برای رسیده به راه حل مسائل، فقط دانش لازم نیست تخیل و خلاقیت هم مهم است.

وقتی برای بررسی گزینه­های مختلف ارزش قائل باشیم . بهترین پاسخ ها را پیدا خواهیم کرد. همیشه افرادی که خوب فکر می­کنند، راه­حل­های مفیدی هم ارائه می­دهند، این افراد در برخورد با شرایط نامطمئن زندگی، پاسخ های متفاوت و خلاقانه­تری می­دهند و با بررسی گزینه­های مختلف، راه حل نو و خلاقانه­ای به ذهنشان می­رسد.

3-متفکران خلاق پذیرای چیزهای عجیب و غیر معمول هستند:

اصولاً بین خلاقیت و غیر معمول بودن، همبستگی مثبتی وجود دارد. افرادی خلاق، از مسیرهای فکری متفاوت به مسائل نگاه می کنند و گاهی خلاف آنچه که معمول است، عمل می نمایند.

4-متفکران خلاق بین چیزهای نامرتبط، ارتباط معنادار ایجاد می­کنند:

بسیاری از خلاقیت­ها، در پی ارتباط مسائل مختلف با هم پدیدار می­گردد، وقتی نقشه­ای در ذهن آماده باشد و آنگاه می توان با پیوند دادن ایده­های مختلف، ایده ی نو و جذابی را به وجود آورد.

5-متفکران خلاق از شکست خوردن، نمی­ترسند:

ادوین پاند می­گوید: " یکی از ابعاد ضروری خلاقیت، نهراسیدن از شکستهاست."

چون خــــلاقیت مستلزم خلاف عرف معمول، حرکت و عمل کردن است و به دنبال خلق ایده­های جدید می­باشد،ممکن است بارها در مسیر، شکست بخورد، اما این شکستها، سد راه خلاقیت نیستند و افراد خلاق اجازه نمی­دهند ایده­های شکست خورده، مانع راهشان شود، بلکه از آنها درس می­گیرند و از شکستها نمی­هراسند تا اینکه به موفقیت برسند.

تهیه شده  توسط مریم معمار مدرس بهبود فردی و آموزش کودک و نوجوان